Διερεύνηση της θεματικής ενότητας «Ιστορία και Πολιτισμός» στα προγράμματα σπουδών προσχολικής εκπαίδευσης: Μια συγκριτική μελέτη

Περίληψη

Σκοπός της εργασίας είναι η συγκριτική διερεύνηση του τρόπου ένταξης της θεματικής ενότητας «Ιστορία και Πολιτισμός» στα προγράμματα σπουδών προσχολικής εκπαίδευσης. Στόχος είναι να μελετηθούν οι διαφοροποιήσεις της θεματικής ενότητας στα προγράμματα σπουδών, καθώς και να αναλυθούν οι μαθησιακοί στόχοι για την προώθηση αντιλήψεων, στάσεων και συμπεριφορών που αφορούν στην οικοδόμηση της πολιτισμικής ταυτότητας των μικρών παιδιών μέσω του ιστορικού γραμματισμού. Στο πλαίσιο κριτικής ποιοτικής έρευνας, μελετώνται οι μαθησιακοί στόχοι που συμπεριλαμβάνονται στο Πρόγραμμα Σπουδών Νηπιαγωγείου και στο Πρόγραμμα Σπουδών Προσχολικής Εκπαίδευσης, υπό το πρίσμα της αλληλεπίδρασης του αφηρημένου ακαδημαϊκού «λόγου» και του «λόγου» των καθημερινών πρακτικών εμπειριών.  Πραγματοποιείται  ανάλυση  περιεχομένου  σε  τέσσερις  άξονες  που  αφορούν στο Εννοιολογικό περιεχόμενο, τη Φύση περιεχομένου, τις Επιστημονικές μεθόδους και τα Κοινωνικο - επιστημονικά ζητήματα. Από τα αποτελέσματα προκύπτει ότι και στα δύο προγράμματα σπουδών υπερισχύει ο αφηρημένος ακαδημαϊκός «λόγος» που αναφέρεται στο εννοιολογικό περιεχόμενο της ιστορικής εκπαίδευσης. Επίσης, στο Πρόγραμμα Σπουδών Προσχολικής Εκπαίδευσης παρατηρείται προσπάθεια περιορισμού του εννοιολογικού περιεχομένου, παρά την ποσοτική αύξηση των μαθησιακών στόχων και τον εμπλουτισμό τους από τους υπόλοιπους άξονες ανάλυσης. Επίσης, αναδεικνύονται στοιχεία των αναλυτικών προγραμμάτων που συμβάλλουν στη διαμόρφωση της δημοκρατικής πολιτότητας, εστιάζοντας στον «λόγο» των καθημερινών πρακτικών εμπειριών των παιδιών στην προσχολική εκπαίδευση. Συμπερασματικά, υποστηρίζεται ότι η θεματική ενότητα «Ιστορία και Πολιτισμός» είναι σημαντικό να αναφέρεται στην προώθηση ιδεών για τον αλληλοσεβασμό και την αποδοχή της διαφορετικότητας στο πλαίσιο της κριτικής προσχολικής εκπαίδευσης.