Συμπεριληπτικά μουσειοπαιδαγωγικά προγράμματα: Το παράδειγμα του Εθνικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης

Περίληψη

Σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα τα μουσεία είναι οργανισμοί στην υπηρεσία της κοινωνίας, αναπτύσσονται μαζί της και οι επισκέπτες αποτελούν κεντρικό άξονα των μουσειακών δραστηριοτήτων. Τα μουσεία στοχεύουν στο να αποτελούν φορείς κοινωνικών αλλαγών, κοινωνικής πολυμορφίας, συμπερίληψης, βιωματικών εμπει- ριών και καινοτομίας. Το Μουσείο ως θεσμός προασπίζεται ενεργά το δικαίωμα όλων των ανθρώπων για πρόσβαση στον πολιτισμό και συμβάλλει ουσιαστικά στην άρση μορφών κοινωνικού αποκλεισμού. Την τελευταία δεκαετία έχουν γίνει προσπάθειες διασφάλισης πρόσβασης σε επισκέπτες που βρίσκονται στο φάσμα του αυτισμού στον μουσειακό χώρο και το σύνολο των υπηρεσιών που παρέχονται εντός του. Το Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης (ΕΜΣΤ) μπορεί να αποτελέσει παράδειγμα καλής πρακτικής συμπερίληψης επισκεπτών που βρίσκονται στο φάσμα του αυτισμού. Ο συνδυασμός μιας διεπιστημονικής μελέτης με την εφαρμογή των θεωριών, των εργαλείων, των μεθόδων, των τεχνικών της μουσειακής εκπαίδευσης και της ειδικής αγωγής οδήγησαν στη δημιουργία μουσειοπαιδαγωγικών προγραμμάτων για μεικτό κοινό, δηλαδή, νευροτυπικών και μη συμμετεχόντων. Θα αναλυθεί η μεθοδολογία σχεδιασμού συμπεριληπτικών προγραμμάτων και τα στοιχεία που τα διαφοροποιούν από τα συμβατικά μουσειοπαιδαγωγικά προγράμματα. Τα συμπεριληπτικά μουσειο- παιδαγωγικά προγράμματα στοχεύουν στην εξασφάλιση του ίδιου επιπέδου εκπαιδευτικής-μουσειακής εμπειρίας για όλους τους συμμετέχοντες καθώς λειτουργούν υποστηρικτικά ως προς τις υπάρχουσες αισθητηριακές, μαθησιακές και κοινωνικές τους δυσκολίες.