«Ακούω-Αγγίζω-Αισθάνομαι»: Ένα μουσειοπαιδαγωγικό πρόγραμμα για άτομα με οπτικές αναπηρίες στο Ζαγόρι

Περίληψη

Το παρόν άρθρο αφορά την περιγραφή του σχεδιασμού και της υλοποίησης της μουσειοεκπαιδευτικής δράσης «Ακούω - Αγγίζω - Αισθάνομαι» του Οικομουσείου Ζαγορίου για άτομα με οπτικές αναπηρίες. Το «Ακούω - Αγγίζω - Αισθάνομαι», ειδικά σχεδιασμένο για άτομα με οπτική αναπηρία, επικεντρώθηκε σε μια σειρά βιωματικών δράσεων εκπαιδευτικού χαρακτήρα σε ιστορικά γεφύρια του Ζαγορίου, εντός των ορίων των προστατευόμενων περιοχών του Γεωπάρκου Βίκου-Αώου, ενταγμένου στη λίστα της UNESCO, και του Εθνικού Πάρκου Βόρειας Πίνδου. Συγκεκριμένα, η ερμηνευτική ξενάγηση και ο ηχητικός περίπατος (ηχοπερίπατος) πραγματοποι- ήθηκε σε τρία πέτρινα γεφύρια του Ζαγορίου έξω από το χωριό Κήποι (Γεφύρι του Κόκκορη, Γεφύρι του Πλακίδα ή Καλογερικό ή τρίτοξο, και το Γεφύρι του Μύλου) και υποστηρίχθηκε από συμπληρωματικές μουσειοσκευές με τη μορφή τρισδιάστατων εκτυπωμένων μακετών και υλικό από την ηχητική καταγραφή κατά τη διάρκεια της πεζοπορικής ξενάγησης, δηλαδή τον ηχοπερίπατο. Το άρθρο ξεκινά με μια εισαγωγή στην έννοια του Οικομουσείου, αλλά και στις ιδιαιτερότητες που παρουσιάζει η περιοχή του Ζαγορίου ως πολιτιστικό τοπίο. Στη συνέχεια, γίνεται αναφορά στο επίκαιρο ζήτημα της συμπερίληψης στη μουσειακή εκπαίδευση και αναλύονται ορισμένα στοιχεία για τα άτομα με οπτικές αναπηρίες, που αποτελούν το κοινό αναφοράς του προ- γράμματος. Ακολουθούν οι παιδαγωγικοί στόχοι του προγράμματος, με τη μορφή των επιδιωκόμενων μαθησιακών αποτελεσμάτων, η μουσειοπαιδαγωγικές μέθοδοι που ακολουθήθηκαν, και τέλος η διάρθρωση του προγράμματος με τις δραστηριότητες που διενεργήθηκαν. Το άρθρο κλείνει με μια αξιολόγηση της όλης διεξαγωγής του προγράμματος και ορισμένες σκέψεις που προέκυψαν με βάση αυτό.